Suç ve Ceza

Kumarda tüm parasını kaybeden Dostoyevski Suç ve Ceza'yı 1865'in yazında tasarladı.O sıralar ,yazarın alacaklılarına büyük miktarda borcu vardı , aynı zamanda yakın bir zamanda ölen erkek kardeşi Mikhail'in ailesine de yardımcı olmaya çalışıyordu.Dostoyevski öyküsü yada kısa hikayesi ( o sıralar Dostoyevski, Suç ve Ceza'yı roman olarak düşünmüyordu)için yayıncı Mikhail Katkov'a teklif götürdü.Katkov'un aylık çıkan dergisi , Rus Habercisi , kendi türünün prestijli yayınlarından biriydi. Aynı zamanda Ivan Turgenev ile Leo Tolstoy'un çıkış yaptığı dergi olma özelliğini taşıyordu. Fakat 1860'ların başlarında Katkov'la oldukça yıpratıcı polemiklere giren Dostoyevski , dergide daha önce hiçbir şey yayınlamamıştı.Bütün başvuruları başarısızlıkla sonuçlanan Dostoyevski son çare olarak Katkov'a teklifi götürdü.1865 Eylül'ünde Katkov'a yazdığı mektupta projesinin , garip fikirlere kapılan genç bir adam hakkında olduğunu belirtmiştir.Bunun üzerine Dostoyevski , radikal düşünce yapısının ahlaki ve psikolojik tehlikelerini keşfetmek için planı üzerinde araştırma yapmaya başlamıştır.1865 Kasım'ında yazılan mektuplarda önemli bir konsept değişikliği gerçekleşmiştir.Öykü olarak tasarlanan Suç ve Ceza artık bir romandır.Buradan itibaren de bütün kaynaklarda roman olarak gösterilecektir.

Kumarbaz ve Suç ve Ceza 'yı zamanında bitirebilmek için Dostoyevski'nin zamana karşı yarışması gerekmektedir.Yakın bir zamanda ikinci eşi olacak olan Anna Snitkina adlı stenografın, bu zorlu görev boyunca Dostoyevski'ye büyük yardımları olacaktır.Suç ve Ceza'nın ilk bölümü Rus Habercisi'nin(The Russian Messenger) Ocak 1866 sayısında son bölümüyse yine aynı derginin 1866 Aralık sayısında yayınlanmıştır.

Romanın konusu çağdaş Rusya dir. Kahraman çağdaştır, o yılların bütün acılarını, yaralarını içinde taşıyan genç bir öğrencidir Raskalnikov fakir ve iyi niyetli bir üniversite öğrencisidir. Maddi imkansızlıklar sonucu eğitimi bırakmak zorunda kalmış, kirasını bile doğru dürüst ödeyemediği pis ve köhne bir odada yaşamaya mecbur olmuştur. Maddi olarak çok sıkıştığı anlarda, para edebilecek eşyalarını rehin bıraktığı faizci bir yaşlı kadın vardır. Kadın kötüdür, kadın faizcidir, kadın, insanların zor durumda kalmalarından yararlanan bir insandır.Tabii bu fikirler Raskalnikov’u suça iten bahanelerdir…

Raskalnikov kadını öldürecek, paralarını alacak, öğrenimini tamamlayıp topluma faydalı bir insan olacaktır. Günlerce kafasında ölçer biçer. Muhakkak ki topluma faydalı bir Raskalnikov, faizci bir kadından çok daha iyidir diye düşünür ve kadını öldürür.Kitap Raskalnikov’un vicdan muhasebesiyle devam eder. Raskalnikov’un kendi için yaşama tutkusu onu iç dünyasında yüceleştirir ve hak, hukuk kavramlarının tamamını alt üst ederek çözümlemelerde bulunur. Fakat tasarladıkları altında boğulur ve tüm psikolojisi çöker. Kitap boyunca olayları Raskalnikov’un gözüyle görüyor,

Istırabı onunla yaşıyorsunuz. Kitabın diğer bir özelliği de, kominizm’in yayıldığı bir dönemde ve yerde, kahramanların dine yönelmesi. Yazar; özellikle en günahkar görülen karakterleri (Sonya ve Raskalnikov) inanca yöneltmiştir. Kimlikler değil, kişilikler önemlidir mesajı da verilmek istenmiştir. Suç Nedir? Ceza Nedir? Amaca ulaşmak için her yol mubah mıdır? Raskalnikov haklı mı? Asıl suçlu kim? Raskalnikov mu? Toplum mu? Tefeci kadın mı? gibi soruları düşündüren yazar her okurun kendisine göre,inançlarına,hayata bakış açısına göre yorumlayabileceği,fikir edineceği bir uslup takip etmiştir.